Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου του Βασίλη Μισύρη

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εύανδρος» (Αθήνα 2004) το ενδιαφέρον βιβλίο του Βασίλη Μισύρη με τίτλο «Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου -1571 μ.Χ.» (Άγνωστες σελίδες δόξας του μεσαιωνικού ελληνισμού). Ο συγγραφέας είναι γνωστός σε ορισμένους κύκλους, κυρίως αυτών που ασχολούνται με την εθνικιστική συγγραφή και δημοσιογραφία, για την ενασχόλησή του με το μεσαιωνικό (και βυζαντιακό) ελληνισμό. Το βιβλίο του αυτό, περιγράφει την ιστορική και περίφημη μάχη της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου το 1571 μεταξύ του ενωμένου χριστιανικού στόλου (Ισπανοί, Βενετοί, Γενοβέζοι, δυνάμεις του Πάπα Πίου του Ε΄), γνωστή ως Sacra Liga, υπό τον Δον Χουάν της Αυστρίας και του Οθωμανικού στόλου υπό τον αρχιναύαρχο Ουλούτς Πασά.
Πριν μπει στην εξιστόρηση της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου, που έγινε στα νησιά Εχινάδες, στις εκβολές του Αχελώου, 13 μίλια μακρυά από τη Ναύπακτο, ο συγγραφέας κάνει μακρά εξιστόρηση της κατάστασης από το 1204 και ύστερα, αναλύοντας την πολιτική της εποχής, τη θέση των μεγάλων δυνάμεων, την ελληνική δουλεία και τα στρατεύματα της δύσεως. Εξηγεί πώς ήταν οι στρατοί εκείνη την εποχή και πώς ονομαζόντουσαν οι διάφορες στρατιωτικές και ναυτικές τάξεις στην περίοδο που διεξήχθη η ναυμαχία στις «Κόρες του Αχελώου» (έτσι ονομαζόντουσαν τα νησιά Εχινάδες στην ελληνική μυθολογία) και όχι στα «Μικρά Δαρδανέλια» (έτσι λεγόντουσαν τα στενά του Ρίου-Αντιρρίου, όπου η γέφυρα Χαρίλαος Τρικούπης).
Μετά τη μακρά αυτή επισκόπηση ο συγγραφέας βιογραφεί και εξηγεί την κατάσταση των πρωταγωνιστών της εποχής λίγο πριν από τη Ναυμαχία, δηλαδή την Ιερά Συμμαχία, τον Πάπα Πίο Ε΄, τον Φίλιππο της Ισπανίας, τη Βενετία κ.ά.
Αφού γίνεται κι εδώ εκτενής αναφορά μπαίνει στο κυρίως θέμα του, τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, από τη σελίδα 143.
Τα εισαγωγικά και προλογικά στοιχεία είναι χρήσιμα, αλλά μάλλον κουράζουν τον αναγνώστη, ο οποίος ενδιαφέρεται αμέσως για το θέμα. Εν πάση περιπτώσει οι περιγραφές και οι αναφορές του Β.Μ. για τη Ναυμαχία είναι ικανοποιητικές, κυρίως όσον αφορά στα ελληνικά στοιχεία και την ελληνική συμμετοχή στον στόλο της Sacra Liga, όπου πήρανε μέρος 13.500 Έλληνες με 26 πλοία από την Κρήτη, την Κέρκυρα, την Ζάκυνθο, τη Κεφαλονιά και τρία πειρατικά, το ένα, «Η Αγία Δόξα», με καπετάνισσα τη Βαγγελιώ Ζούρλα! Στην ίδια μοίρα μετείχε και το πλοίο “La patrona di Lomellino”, με καπετάνιο τον αδερφό (ή πατέρα») του Δομένικου Θεοτοκόπουλου-Ελ Γκρέκο, τον Γεώργιο Θεοτοκόπουλου, με την επωνυμία Γεώργιος Γκρέκος. Και οι δύο μετείχαν στη ισπανική ναυτική μοίρα του ναύαρχου Αντρέα Ντόρια. Πολύ καλή είναι και η εικονογράφηση του βιβλίου.
Το βιβλίο έχει ενδιαφέρον για τα ιστορικά του στοιχεία και κάποια από τα οποία είναι μάλλον πρωτότυπα. Τουλάχιστον δεν τα έχουμε συναντήσει σε άλλα κείμενα, σχετικά με την ιστορική Ναυμαχία της Ναυπάκτου.

Βασίλης Δωρικός